ทำให้ง่าย คือ ความง่าย (simplicity) ซึ่งต้องดำเนินการผ่านการคิดค้น ดัดแปลง ปรับปรุง และแก้ไขงานการพัฒนาประเทศตามแนวพระราชดำริดำเนินไปได้โดยง่าย ไม่ยุ่งยากซับซ้อน และที่สำคัญอย่างยิ่ง คือ สอดคล้องกับสภาพความเป็นอยู่ และระบบนิเวศโดยส่วนรวม ตลอดจนสภาพทางสังคมของชุมชนนั้นๆ ทรงโปรดที่จะทำสิ่งที่ยากให้กลายเป็นง่าย ทำสิ่งที่สลับซับซ้อนให้เข้าใจง่าย อันเป็นการแก้ปัญหาด้วยการใช้กฎแห่งธรรมชาติเป็นแนวทางนั่นเอง แต่การทำสิ่งยากให้กลายเป็นง่ายนั้นเป็นของยาก

การลงมือปฏิบัติสิ่งใดก็ตามมนุษย์ย่อมมีแผนการวางลำดับขั้นตอนการกระทำนั้นไว้ในความคิดอย่างรอบคอบ คิดอ่านสถานการณ์และผลของการกระทำด้วยสมรรถนะคิด กระทำการอย่างเต็มกำลัง ดังนั้น การกระทำทั้งหลายจึงได้ชี้ว่าทำด้วยปัญญา แต่มนุษย์ผู้ชื่นชมในปัญญาย่อมเกิดอัตตาคือตัวตนได้ง่าย นั่นคือยึดมั่นในความรู้ของตนและเชื่อว่าตนจะสามารถพัฒนาความรู้ให้มากยิ่งขึ้นไปอีก ความรู้ที่ได้รับการคิดทบทวนซ้ำไปซ้ำมา ด้วยตัวตนเช่นนั้น จึงซับซ้อนและต่อเนื่องดุจจักรกลที่ฟันเฟืองต่างๆ จะต้องทำงานต่อเนื่องกันไม่ขาดตอน ความซับซ้อนได้รับการยกย่องว่าเป็นสิ่งดี ระบบคิดและระบบงานต่างๆ จึงมีการวางแผนอย่างแยบคาย แยบยล มีระเบียบขั้นตอนจำนวนมาก มีเทคนิคและวิธีการที่ยุ่งยากมากขึ้นเรื่อยๆ ด้วยเชื่อว่าจะทำให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลคือความสำเร็จได้จริง เป็นคุณลักษณะที่ได้สั่งสมมาจนเกิดเป็นลัทธิจักรกลนิยม คนอีกจำพวกคือไม่ชอบคิดแต่ชอบใช้ สิ่งใดที่ดูเหมือนว่ามีวิทยากรขั้นสูง ใช้เทคโนโลยีขั้นสูงกว่าย่อมดีกว่าอย่างแน่นอน เขาเหล่านี้จึงพร้อมสนับสนุนด้วยเงินทุนเพื่อแสวงหาความซับซ้อนมาเป็นเครื่องมือในการทำกิจการทั้งปวง เรียกว่าอะไรที่ดูยุ่งยาก สิ่งนั้นเชื่อได้ว่าจะดี

หากแต่เมื่อชีวิตถูกกดทับอยู่ด้วยความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์กายภาพและเทคโนโลยีจนบีบรัดมนุษย์ไว้ในสังคมสมัยใหม่ ความเรียบง่ายกลับเป็นสิ่งที่หาได้ยาก มนุษย์ถูกเตือนด้วยศาสนาว่าชีวิตนั้นควรใช้ไปอย่างช้าๆ มนุษย์มีคุณวิเศษอย่างหนึ่งคือมีปัญญาที่จะเก็บเกี่ยวสิ่งต่างๆ จากความคิดและสิ่งแวดล้อมได้เมื่อมีเวลา ดังนั้นชีวิตที่ช้าลงย่อมทำให้มนุษย์มีความสุขแท้ด้วยปัญญามากขึ้น การคิดและการปฏิบัติจึงควรพิจารณาแนวทางของความง่าย ความไม่ซับซ้อนในฐานะของสิ่งดีเช่นกัน เมื่อหลุดจากความนิยมของความซับซ้อนมาสู่การนิยมความไม่ซับซ้อน คือนิยมความง่าย ความง่ายในที่นี้ไม่ใช่มักง่าย แต่เป็นการคิดวิจารณญาณต่อสิ่งต่างๆ ให้ง่าย ให้กระจ่างชัดเจน ไม่คลุมเครือ และสามารถที่จะชี้นำ ชี้แนะและสอนผู้อื่นให้คิดตามได้โดยง่าย ความง่ายกลับจะยิ่งทำให้มนุษย์ได้พัฒนาความคิดด้วยปัญญาที่รอบคอบยิ่งขึ้น เหมือนการตรวจทวนคำตอบที่ยากๆ ด้วยการคิดย้อนกลับที่ง่าย มนุษย์ย่อมจะทำสิ่งง่ายแต่ได้ประโยชน์สูงสุด คุณค่าแห่งการกระทำนั้นจึงจะเป็นที่ยกย่องในหมู่ชน